Belofte: We werken met een flexibel portfolio om aan te sluiten bij de veranderende arbeidsmarkt

Conclusie

In onze portfolio-ontwikkeling richten we de blik zoveel mogelijk naar buiten. Trends en ontwikkelingen, de speerpunten van de regio en de dreigende tekorten op de arbeidsmarkt hebben hun invloed op ons portfolio. Dit krijgt vorm in het ontwikkelen van cross-over opleidingen (op snijvlak van disciplines), nieuwe opleidingen en de ontwikkeling van een meer flexibel portfolio. Met een flexibel portfolio willen we in kunnen (blijven) inspelen op veranderende behoeftes van huidige en potentiële studenten. De afgelopen periode hebben we hierin belangrijke stappen gezet, in lijn met onze ambities. Er zijn verschillende nieuwe opleidingen en cross-over opleidingen gestart. Daarnaast werken we ook op het snijvlak van disciplines door een intensieve samenwerking tussen verschillende colleges. Voorbeelden hiervan zijn de samenwerking tussen het Horeca & Toerisme College, Business & Administration en Creative in het cluster 'Evenementen' en de samenwerking tussen Gezondheidszorg, Welzijn, Sport en Beauty in het cluster 'Vitaliteit'. 

Om in te kunnen spelen op de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt is het niet alleen van belang om te werken met een flexibel portfolio, maar ook om binnen dat portfolio te werken aan flexibiliteit. Het ontwikkelen van nieuwe (cross-over) opleidingen heeft nu eenmaal een doorlooptijd en dit staat soms op gespannen voet met de razendsnelle ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. ROC Midden Nederland kiest er daarom bewust voor om zowel te werken aan het ontwikkelen van nieuwe (onderdelen van) opleidingen, met speciale aandacht voor regionale thema’s, als voor het flexibel (her)ontwerpen van onze huidige opleidingen. Dit laatste heeft als doel dat studenten (zowel initieel als werkend) hun eigen leerroute kunnen samenstellen. Een leerroute die aansluit bij hun vooropleiding, werkervaring, leerbehoeftes en persoonlijk omstandigheden.

Nieuwe opleidingen en beroepen

Een flexibel portfolio betekent onder andere dat we nieuwe opleidingen ontwikkelen en aanbieden voor nieuwe of veranderende beroepen. In de afgelopen periode (2019 en 2020) zijn we gestart met de opleiding Cybersecurity, Expert Voeding en de opleiding Sport en Gezonde leefstijl. 

Cross-overs

Cross-over opleidingen zijn opleidingen op het snijvlak van disciplines. De afgelopen periode heeft ROC Midden Nederland gewerkt aan het ontwikkelen en aanbieden van de cross-over opleidingen 'Human Technology', 'Smart Building' en 'Business Support'.

Gezondheid en vitaliteit

Binnen dit thema werken de colleges Gezondheidszorg, Welzijn, Sport en Beauty samen om onze studenten, medewerkers en omgeving gezonder en vitaler te maken en een bijdrage te leveren aan een gezond stedelijk leven voor iedereen. Ambitie: we zijn hét roc voor vitaliteit, positieve gezondheid en een gezonde leefstijl.

• Future Care Labs in Utrecht en Nieuwegein: samenwerking zorg-, techniek- en ict-opleidingen. Door slimme innovaties aan te bieden krijgen huidige en toekomstige zorg- en welzijnsprofessionals de ruimte om te experimenteren met zorgtechnologie. Niet ‘zorgen voor maar zorgen dat’ staat hierbij centraal (positieve gezondheid als basis). De Future Care Labs zijn tot stand gekomen in nauwe samenwerking met het werkveld (UMC Utrecht, Diakonessenhuis Utrecht, Careyn, Utrechtzorg, Amerpoort, AxionContinu, Reinaerde, et cetera). Ook het werkveld kan gebruiken maken van de Labs;

• Living Lab Amersfoort. MBO–studenten en zorgprofessionals kunnen in het Living Lab kennis maken met de dagelijkse praktijk en de nieuwste technische mogelijkheden op het gebied van (ouderen)zorg. Het Living Lab is gehuisvest in het Campus Connect Center. Hier werken studenten, docenten en externe partners vanuit verschillende disciplines samen;

• Vitaliteitslab in stadion Galgenwaard in Utrecht. Het Vitaliteitslab is een samenwerking tussen de colleges Gezondheidszorg, Welzijn, Sport en Beauty. Het is een interactieve leeromgeving waarin studenten kennismaken met de zes dimensies van positieve gezondheid. Meer dan 20 externe partners hebben meegedacht of bijgedragen aan het Vitaliteitslab, waaronder FC Utrecht, Lifeguard, EnergyPlatform, GGD Regio Utrecht, Sport Utrecht en Diakonessenhuis Utrecht;

• Mobiel zorglab en mobiel vitaliteitslab (oplevering in april 2021). Met een verbouwde zeecontainer hebben zorgprofessionals op een interactieve manier kennisgemaakt met diverse zorgtechnologieën. Het mobiele zorglab heeft bij verschillende zorg- en welzijnsorganisaties in Utrecht gestaan. Het mobiele vitaliteitslab is een bakfiets met verschillende interactieve digitale tools waarmee studenten de wijk in gaan en mensen op een prikkelende manier kennis laten maken met de zes dimensies van positieve gezondheid;

• Onderzoekslijn in samenwerking met het Institute for Positive Health. Onderzoek om te monitoren wat het effect en de impact is van de vitaliteitsbeweging voor studenten, de regio en het werkveld.

“De afgelopen jaren heeft de samenwerking met ROC Midden Nederland zich steeds meer ontwikkeld van het afnemen van opleidingen naar het samen co-creëren en aansluiten bij de beroepspraktijk. Dat vraagt ook flexibiliteit van het onderwijs en die is er. In de huidige coronasituatie werd er steeds afgestemd wat de situatie in de organisatie was en daar werd op aangesloten. Op dit moment worden de lesgroepen voor de leereenheid persoonlijke verzorging op niveau 2 weer opgestart. Ook volgt een aantal bbl-studenten vanuit onze organisatie de opleiding Verpleegkunde op de campus in Amersfoort.”

Willeke Bergsma. Beleidsmedewerker Opleidingen, De Bilthuysen

Evenementen

Binnen dit thema werken de colleges Horeca & Toerisme, Creative en Business & Administration samen. Ambitie is om dé opleider voor evenementen in de regio te zijn. Het afgelopen jaar hebben activiteiten nagenoeg stilgelegen als gevolg van de coronacrisis.

• Eventory. Met ingang van september 2020 is Eventory van start gegaan: het evenementenbureau van ROC Midden Nederland. Met Eventory zijn drie verschillende interne leerbedrijven verenigd: Xtreme Events (Business & Administration College Utrecht), Creative Office (Creative College) en het vroegere Facility Events (Horeca & Toerisme College);

• Cityhosts. Doel is studenten op te leiden tot stadsambassadeurs die de gastvrijheidsbeleving bij bezoekers verhogen. Dit doen zij door een persoonlijk welkom en hulp te bieden bij vragen rondom wayfinding, mobiliteit en andere typische vragen die een bezoeker heeft bij aankomst en oriëntatie in een stad. Het project Cityhost is een samenwerking met de gemeente Utrecht (MBO Actieplan) en Utrecht Marketing;

"Wat ik goed vind, is de enorme betrokkenheid en inzet van ROC Midden Nederland om de student op zijn pootjes terecht te laten komen en voor te bereiden op zijn of haar professionele carrière. En daarmee de overgang van schoolbank naar de beroepspraktijk zo klein mogelijk te maken. Dat vraagt voor elke student wat anders. Dat is maatwerk. Ik zie dat het Horeca & Toerisme College- meer dan je gemiddeld mag verwachten van een school- flexibiliteit en inzet toont in het aanbieden van maatwerk aan studenten."

Edwin Lap, facilitair manager Rechtbank Midden-Nederland

Flexibel onderwijs

In de afgelopen periode heeft ROC Midden Nederland een flinke versnelling gemaakt op de flexibilisering van het onderwijs. Flexibel Onderwijs wordt door de onderwijsteams als noodzakelijk gezien om aan te kunnen blijven sluiten bij de veranderende doelgroep én de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Dit is nog eens versterkt tijdens de coronamaatregelen waarin er een groot beroep werd en wordt gedaan op onze flexibiliteit.

Flexibel onderwijs is één van de drie strategische pijlers van ROC Midden Nederland en draagt bij aan de twee andere pijlers waarmee we studentsucces willen bevorderen: passend onderwijzen en leven lang ontwikkelen. Passend Onderwijzen is gericht op onderwijs dat aangepast wordt aan de leerbehoeftes van onze studenten. Vanwege de grote diversiteit aan studenten vraagt dit niet alleen om docenten die bij deze leerbehoefte kunnen aansluiten, maar ook om flexibel onderwijs. Leven lang ontwikkelen gaat over onderwijs dat gericht is op de verdere ontwikkeling van werkenden tijdens hun loopbaan. Vanwege de verschillende behoeftes van deze doelgroep is een flexibel aanbod noodzakelijk. Flexibel Onderwijs is dus een middel om steeds beter aan te kunnen sluiten bij de behoeftes van onze huidige doelgroep én toekomstige doelgroep.

Experimenten Flexibel Onderwijs

Op het gebied van flexibel onderwijs hebben verschillende opleidingen de afgelopen twee jaar geëxperimenteerd met verschillende vormen van flexibilisering, zowel op WAT studenten leren als HOE zij leren. Voorbeelden zijn het Gezondheidszorg College in Utrecht dat een flexibel en modulair curriculum heeft ontwikkeld dat inmiddels voor het tweede jaar wordt uitgevoerd. Studenten werken aan beroepstaken en kiezen daarbij zelf hun ondersteunende lessen. Een ander voorbeeld is de opleiding 'Servicemedewerker' in Amersfoort waar studenten op geheel eigen tempo de opleiding kunnen doorlopen. Een derde voorbeeld is de opleiding 'Bouwkunde en Civiele Techniek' in Nieuwegein. De opleiding is modulair opgebouwd waardoor studenten Bouwkunde ook modules van Civiele techniek kiezen. Daarnaast is het ook mogelijk om cross-overs (in de vorm van keuzedelen) te volgen met studenten van andere techniek- en ict opleidingen.

Op dit moment werken meer dan 30 onderwijsteams aan verschillende vormen van flexibilisering of hebben hier concrete plannen voor. Om het mogelijk te maken dat studenten daadwerkelijk flexibiliteit ervaren in de vorm van meer keuzevrijheid en regie op hun leerproces, is het van belang dat de organisatie optimaal in staat is om flexibel onderwijs te ondersteunen. Dit vraagt veel van zowel studenten, docenten als onze ondersteunende processen en systemen. Daarom ligt de focus voor de komende twee jaar op het stimuleren van kennisdeling, leren van elkaar en professionalisering van medewerkers. Maar ook op het ontwikkelen van kaders en standaarden voor flexibel onderwijs zodat we dit onderwijs ook goed kunnen blijven organiseren en uitvoeren.