Belofte: Wij doen er alles aan om studenten te plaatsen bij de opleiding die bij hen past

Conclusie

Wij doen er alles aan om studenten te plaatsen bij de opleiding die bij hen past. Om dit waar te maken, hebben we de afgelopen twee jaar ingezet op goede en eerlijke voorlichting aan studenten over hun kansen op de arbeidsmarkt. Zo kunnen zij een weloverwogen studiekeuze maken. Daarnaast hebben we ingezet op een doorlopende leerlijn van het vmbo naar het mbo waarin drempels worden weggenomen om tot studentsucces te komen. Ook hebben we verder gebouwd aan de brede niveau 2 opleiding Servicemedewerker. Tot slot levert de manier waarop wij het bindend studieadvies en het switchbeleid hebben ingericht een belangrijke bijdrage aan het plaatsen van studenten bij de opleiding die bij hen past. Deze belofte sluit aan bij het thema ‘gelijke kansen’.

Voorlichting

We willen studenten bij de keuze van een opleiding goede informatie geven over het arbeidsmarktperspectief van die opleiding. Arbeidsmarktperspectief is dan ook onderdeel van de opleidingsinformatie op de website en van het voorlichtingsmateriaal bij open dagen. Om een passende keuze te maken, hebben studenten ook een goed beeld nodig van het beroep. Afgelopen jaar hebben we de meeste voorlichtingen online georganiseerd, voor verschillende doelgroepen (vo-leerlingen, decanen, mentoren, ouders). Waar mogelijk zijn kleinschalige activiteiten op onze locaties georganiseerd zoals de rondleidingen. Ons voorlichtingsaanbod bestaat uit open dagen, oriëntatieworkshops, voorlichting op vo-scholen, zoals markten en klassikale voorlichtingen, nieuwsbrieven (vmbo en havo), studiekeuzegesprekken en Bustouren voor mentoren. We hebben een enthousiast team van studentambassadeurs die steeds vaker de voorlichtingen geeft.  

We hebben op dit moment nog geen (harde) cijfers die aangeven of studenten tevreden zijn over onze voorlichting, hoe ze welkom zijn geheten en begeleid zijn bij hun studiekeuze. Uit de JOB-monitor blijkt wel dat studenten redelijk tevreden zijn over het item 'onderwijs en begeleiding'. Dit is gelijk aan het landelijk gemiddelde, maar ligt onder onze eigen norm (3,5). We zien hierin nog zeker ruimte voor verbetering. Ook willen we beter zicht hebben op hoe studenten hun start bij ons ROC ervaren. Dit zal een aandachtspunt zijn in de monitoring voor de komende periode. 

Startersresultaat

Een belangrijke indicator voor Studentsucces is het startersresultaat. Het startersresultaat ligt voor alle niveaus boven de inspectienorm. Het driejaarlijks gemiddelde blijft gelijk voor niveau 2, stijgt iets voor niveau 3 en daalt iets voor niveau 4. Dit heeft onze volledige aandacht. We blijven ons inzetten om het startersresultaat op peil te houden, onder meer door onze blijvende focus op 'Passend Onderwijzen en Passend Ondersteunen'. 

Startersresultaat naar niveau

Bindend Studieadvies

In 2018-2019 is gestart met het geven van een Bindend Studieadvies (BSA). Bij ROC Midden Nederland kiezen we nadrukkelijk voor een positieve benadering van het studieadvies. Studenten krijgen een BSA-Doorgaan als ze op de goede plek zitten en een BSA-Overstappen als we op basis van studievoortgang inschatten dat een student niet de potentie heeft het diploma te halen en wellicht succesvoller is bij een andere opleiding. De opleidingsteams begeleiden studenten ontwikkelingsgericht op weg naar het BSA. Er is een goede start gemaakt in het samenwerken met leerplicht/RMC bij het begeleiden van studenten met een BSA-Overstappen. 

Door corona is er een aanpassing geweest voor het verstrekken van het BSA-Overstappen. Studenten kregen meer ontwikkeltijd en de onderwijsteams mochten het BSA-Overstappen later verstrekken. De teams zijn gevraagd het effect van het online onderwijs op de studievoortgang van de studenten goed mee te laten wegen en voorzichtig te zijn met het geven van een BSA-Overstappen.

Voor de BBL is op basis van evaluaties een aanpassing gedaan in de vorm van de VSA (Voorlopig Studieadvies)- BSA- en begeleidingsgesprekken. De gesprekken die niet wettelijk verplicht zijn, mogen ook in groepsverband worden uitgevoerd. Dit maakt het proces voor deze doelgroep beter uitvoerbaar. 

Aantal studieadviezen naar soort

De cijfers laten zien dat in 2019-2020 meer studenten een VSA en BSA hebben ontvangen. Dit komt overeen met de implementatieplanning van het bindend studieadvies. Wat verder opvalt, is dat voor veel studenten een voorlopig studieadvies 'overstappen' -na een periode van extra inspanningen- alsnog kan worden omgezet in een advies 'doorgaan'. Hieruit blijkt dat het ontwikkelingsgericht inzetten van het VSA een positief effect heeft.

Switchers

Het switchbeleid is in 2020 op basis van evaluatie aangepast. Er is uitgebreid gekeken naar succesfactoren en knelpunten bij het huidige switchbeleid. Hieruit kwam onder andere naar voren dat een switch succesvoller is als die het gevolg is van een loopbaanvraag. Succesvoller dan wanneer een switch wordt gebruikt om persoonlijke problemen op te lossen. Verder bleek dat in sommige gevallen een switch niet succesvol was omdat er onduidelijkheid was over de rollen en verantwoordelijkheden binnen het ontvangende team ten aanzien van het switchproces. Tot slot was een switch succesvoller wanneer de ontvangende opleiding het benodigde maatwerk kon bieden om de student in te laten stromen. Sommige opleidingen leenden zich er niet goed voor om op een later moment in te stromen. Dit had te maken met de opbouw van het curriculum. Soms was de opgelopen achterstand te groot voor studenten om in te halen. 

De evaluatie heeft geleid tot een aantal aanpassingen. We gaan van 'het recht hebben op switch', naar: 'het recht hebben op passende switch'. Studentcoaches hebben een belangrijk rol om de student te begeleiden naar een passende switch. In periode 1 mogen studenten die switchen altijd instromen in de nieuwe opleiding. Vanaf periode 2 bepaalt de ontvangende opleiding hoe de student in de nieuwe opleiding verdergaat en of de studie-inhoud het toelaat dat deze student delen uit periode 1 kan inhalen of kan missen, of dat er andere mogelijkheden zijn. Denk bij andere mogelijkheden aan: alvast meedraaien tot het eerstvolgende startmoment, instromen in een opvangklas, et cetera.

Uit onderstaande cijfers blijkt dat het aantal switchers de afgelopen jaren licht is gestegen. Dit zien we niet als een negatieve ontwikkeling. Het moet altijd mogelijk zijn van opleiding te switchen als dat betekent dat een student daarmee op een passendere plek terecht komt. Het is wel van belang dat de student tijdig ontdekt of hij op de goede plek zit. We zetten daarom in op goede begeleiding en loopbaanoriëntatie zodat voor een student snel duidelijk wordt of hij op de juiste plek zit. Hier is ons VSA-BSA-beleid ook op gericht. We streven ernaar dat minder studenten switchen ná hun hun eerste studiejaar. Of dit lukt, is nog niet uit de cijfers op te maken. De komende periode richten we ons in de monitoring meer op het volgen van studenten die switchen.  Zo kunnen we hun succes in de vervolgopleiding beter bepalen. Hierbij kijken we ook of het ons voldoende lukt de student 'warm over te dragen' en zoveel mogelijk drempelloos in te laten stromen. 

Switch nieuwe instroom in bekostigingsjaar naar maand d.w.z. ongediplomeerd naar andere bccode

Brede niveau 2 opleiding

De door ons ontwikkelde brede  opleiding Servicemedewerker niveau 2 wordt inmiddels landelijk door veel roc's uitgevoerd. In deze cross-overopleiding kunnen studenten zich oriënteren, krijgen zij een brede set aan vaardigheden mee en kunnen zij in drie verschillende contexten uitstromen. Hiermee streven we ernaar studenten op niveau 2 een zo goed mogelijke start op de arbeidsmarkt te geven. Bovendien is de opleiding nadrukkelijk gericht op doorstroom naar niveau 3 en 4. In de doorontwikkeling is de opleiding Servicemedewerker in Amersfoort de afgelopen twee jaar volledig flexibel gemaakt: studenten kunnen de opleiding in hun eigen tempo doorlopen en in elke periode in- en uitstromen. Dit biedt extra kansen voor studenten die niet op de standaardmomenten kunnen instromen in het onderwijs. 

Uit onderstaande tabel blijkt dat de rendementen (het driejaarlijks gemiddelde) voor niveau 2 licht zijn gestegen. Alle resultaten liggen boven de inspectienorm. Hier zijn we trots op. Maar naast rendement kijken we ook naar arbeidsmarktperspectief voor onze niveau 2 opleidingen. In 2020-2021 is een onderzoek uitgevoerd naar het arbeidsmarktperspectief niveau 2. Op basis van dit onderzoek zetten we in op een gedifferentieerde aanpak voor niveau 2 opleidingen. Specialistische niveau 2 opleidingen met een arbeidsmarktrelevantie en een positief arbeidsmarktperspectief zetten we door. Niveau 2 opleidingen die een minder goed arbeidsmarktperspectief hebben maar een belangrijke functie vervullen in de doorstroom worden als doorstroomopleidingen gepositioneerd. Bij deze opleidingen zetten we extra in op taalontwikkeling om het doorstroomsucces te verhogen. Voor de dienstverlenende beroepen hebben en houden we de ontwikkelingen in de kwalificatiestructuur scherp in beeld en zijn we voorbereid op de mogelijke uitkomsten rondom dit dossier en de gevolgen voor ons portfolio.  

Rendement niveau 2

Doorstroom vmbo-mbo

Er zijn twee belangrijke kaders vanuit het overheidsbeleid die dienen als basis voor de samenwerking en de doorstroom vo-mbo: Sterk Beroepsonderwijs en Sterk Techniekonderwijs. Vanuit ROC Midden Nederland participeren wij in diverse samenwerkingsverbanden (decanenkringen, Aanpak VSV Eemland, Sterk vo, Tl-leiders netwerk) om samen te werken en dit beleid verder vorm te geven.

Sterk beroepsonderwijs

Overheid, onderwijs en arbeidsmarktpartijen werken binnen het programma Sterk Beroepsonderwijs samen aan het versterken van het beroepsonderwijs.  Ter verbetering van de aansluiting en om jongeren te motiveren wordt ingezet op drie actielijnen: 

1. Meer regionale samenwerking tussen vmbo en mbo (met de arbeidsmarkt);

2. Regelruimte om doorlopende routes vmbo – mbo op alle niveaus mogelijk te maken;

3. Nieuwe leerweg in het vmbo met het Praktijkgerichte programma.

Voorbeelden van samenwerking op actielijn 1 zijn: Keuzevakken (Robotica en facilitaire Dienstverlening), samenwerking qua profiel (PIE) en GL- route (Gezondheid en Welzijn). Daarnaast speelt ROC Midden Nederland een belangrijke rol in de organisatie van de Onderwijsconferentie vmbo-mbo 030. 

Samenwerking krijgt ook vorm op het gebied van geïntegreerd trajecten (actielijn 2). De afgelopen twee jaar is in samenwerking met vo-school 'Het Element' in Amersfoort een geïntegreerde route ontwikkeld voor een deel van de basisberoepsleerlingen. Deze leerlingen stromen gedurende schooljaar 2020-2021 in hun 3e vmbo-jaar in. Het programma bestaat uit doorlopende leerlijnen vanuit de vmbo-profielen 'Zorg en welzijn', 'Economie en ondernemen' en 'Dienstverlening en producten' naar de mbo-kwalificatie Servicemedewerker. In deze geïntegreerde route halen leerlingen geen vmbo-diploma, maar ontvangen zij na succesvolle afronding direct het mbo-diploma niveau 2. Door drempels weg te nemen, geven we deze studenten extra kansen om succesvol te zijn op het mbo. Er is veel interesse vanuit andere vmbo-scholen om deze geïntegreerde route ook aan te gaan bieden. Daarnaast wordt gewerkt aan een doorlopende route voor onder meer de techniek. 

We zoeken ook de samenwerken met het VO in de Nieuwe Leerweg en het Praktijkgerichte Programma (actielijn 3). In Amersfoort ontstaan er op de Campus werkgroepen die op collegeniveau samen met het vo hierover in gesprek zijn. 

Sterk techniekonderwijs

De regeling Sterk techniek Onderwijs (STO) stimuleert samenwerking in de regio. Als ROC Midden Nederland participeren we in vier verschillende regio's. Het doel is: meer én beter opgeleide medewerkers in de techniek en voldoende vakmensen in de regio. Tech Campus in Nieuwegein participeert bijvoorbeeld in regio Woerden-Montfoort-IJsselstein (STO WMIJ) en zet zich met behulp van subsidie van het ministerie van OCW in voor het versterken van het techniek onderwijs in de regio. STO WMIJ doet dit de komende vier jaar langs drie programmalijnen: Kwaliteitsimpuls, Beeldvorming en Gezamenlijk opleiden door vo-mbo-bedrijfsleven. Belangrijk onderdeel hiervan is vo-leerlingen laten kennismaken met techniek zodat zij een beter beeld hebben van de mogelijkheden die een opleiding in de techniek kan bieden.