Conclusies ten behoeve van “Helderheid”

In het ‘Onderwijsaccountantsprotocol OCW 2020’ staat dat de instellingsaccountant moet vaststellen of er aan de verslaggevingseisen -die in de Helderheidsnotitie staan opgenomen- is voldaan. In een bijlage bij het jaarverslag rapporteert ROC Midden Nederland over de thema’s van het document ‘Helderheid in de bekostiging van het beroepsonderwijs en de volwasseneneducatie, 2004’ (hierna kortweg Helderheid genoemd). De notitie Helderheid is opgebouwd uit acht thema’s. De accountant moet vaststellen of ROC Midden Nederland voldoet aan de eisen van alle Helderheidsthema’s. In dit onderzoek is per thema nagegaan of en in welke mate ROC Midden Nederland zich conformeert aan de eisen van de notitie.

Bevindingen thema 1: Uitbesteding

Dit thema betreft het uitbesteden van bekostigd onderwijs aan een andere, al dan niet-bekostigde organisatie tegen betaling voor de geleverde prestaties. Het gaat daarbij om samenwerking door een bekostigde instelling met een commerciële organisatie, waarbij (een deel van) de opleiding verzorgd wordt door de commerciële organisatie; samenwerking door een bekostigde instelling met een niet-commerciële organisatie, waarbij (een deel van) de opleiding verzorgd wordt door de niet-commerciële organisatie.

Verantwoording

In 2020 heeft ROC Midden Nederland samengewerkt zoals als zodanig in Helderheid omschreven, met de volgende commerciële organisaties:

• Bink kinderopvang

• Bouwmensen te Nieuwegein en Amersfoort

• Centrum voor Bedrijfstrainingen (CBT) bv juncto HPFP bv te Arnhem

• Ocaro College bv te Eerbeek

• School voor Antroposofische Kinderopvang

• SPG Bilthoven

• Stichting Samenwerkingsverband Praktijkopleiding Stukadoren Noorden des Lands te Groningen (STUC Noord-Nederland, werk en leren)

• Stichting Vakopleiding Carrosseriebedrijven (VOC) te Nieuwegein

• Stichting VAM (Innovam) te Nieuwegein

• Stichting voor Dakvakmanschap Tectum te Nieuwegein

• Stichting Zorg 3.0 (Beweging 3.0) te Amersfoort

• Syndle bv te Prinsenbeek

• Vacansoleil

• Vakschool Zorgwacht Utrecht bv te Utrecht

• Vapro bv te Zoetermeer

Samenwerking met niet-commerciële organisaties

• Ministerie van Defensie

Samenwerking VO/BVE

Op peildatum 01-10-2020 zijn er in het schooljaar 20/21 door VO-scholen 180 leerlingen uitbesteed aan het VAVO Lyceum van ROC Midden Nederland. Deze leerlingen staan nog ingeschreven bij hun VO-school. Op basis van een contract met en tegen een vergoeding door de VO-school, leidt ROC Midden Nederland deze leerlingen op. Ten opzichte van 1 oktober 2019 is dat een daling van 60%.

Bevindingen thema 2: Investeren van publieke middelen in private activiteiten

Uit Helderheid: “Hieronder vallen de situaties waarin de rijksbijdrage wordt ingezet in een privaatrechtelijke rechtspersoon of waarin publieke middelen worden geïnvesteerd in private activiteiten die niet behoren tot de kerntaak van de instelling.”

Voorbeelden die in Helderheid worden genoemd zijn:

• investeringen die zijn verricht met de rijksbijdrage in contractstichtingen;

• risicovolle financieringen met de rijksbijdrage;

• investeringen in private activiteiten, zoals voorzieningen voor deelnemers (sportzaal).

“(…) In principe is investeren van publieke middelen in private activiteiten toegestaan, maar het is nodig de condities waaronder dat kan te expliciteren en te zorgen voor optimale transparantie erover. (…) Het is toegestaan als daarmee een bijdrage kan worden geleverd aan het realiseren van de doelstellingen van het beroepsonderwijs.

Aan de wettelijke waarborgen (kwaliteit, toegankelijkheid en doelmatigheid) die zijn gecreëerd rond het onderwijs moet onverkort te allen tijden worden voldaan.“

Verantwoording

ROC Midden Nederland gebruikte in het verslagjaar 2020 geen bekostiging voor investeringen in private activiteiten.

Bevindingen thema 3: Verlenen van vrijstellingen

ROC Midden Nederland kan studenten vrijstellingen verlenen op basis van eerder behaalde toetsen of examens of op basis van werkervaring of buiten het onderwijs opgedane kennis en vaardigheden. Het vrijstellingenbeleid heeft niet de bedoeling af te wijken van de voor de opleiding geldende onderwijstijd.

Bevindingen thema 4: les- en cursusgeld niet betaald door de deelnemer zelf

Het is niet toegestaan dat vanuit de rijksbijdrage (indirect) door de instelling het les- (bij een bol-inschrijving) of wettelijk verplicht cursusgeld (bbl-inschrijving) voor de deelnemer wordt betaald.

Verantwoording

ROC Midden Nederland betaalt geen cursusgeld voor deelnemers. Dit doet het ook niet via het Stichting Van Beuningenfonds (een fonds dat als doelstelling heeft het financieel ondersteunen van deelnemers in aantoonbaar moeilijke omstandigheden, met name daar waar alternatieve vormen van ondersteuning niet mogelijk zijn gebleken.) Facturen worden naar de student zelf verstuurd, of naar degene die door de student is gemachtigd.

N.a.v. de ‘Algemene Maatregel van Bestuur bekwaamheidseisen voor instructeurs in het mbo’, volgden vijf medewerkers van ROC Midden Nederland in 2020 de gelijknamige mbo-opleiding. In overleg met de externe accountant boekt ROC Midden Nederland de facturatie van het wettelijk verplicht cursusgeld indien van toepassing, op basis van een door de betreffende medewerker getekende derdenmachtiging, ten laste van de betreffende projectbegroting. Afdracht van het cursusgeld aan het Rijk, gebeurt zoals gebruikelijk.

Bevindingen thema 5: In- en uitschrijving

Bij de in- en uitschrijving van studenten doen zich verschillende situaties voor:

• uitschrijving van studenten kort na de teldatum of

• inschrijving van studenten in een gecombineerd traject educatie en beroepsopleiding.

Verantwoording

Uitstroom vlak na de peildatum

In ‘Helderheid’ wordt geen exacte definitie gegeven.

Hieronder vermeldt ROC Midden Nederland hoeveel studenten zijn uitgestroomd in de drie maanden na de peildatum 1 oktober 2020 onder vermelding van het hoogst behaalde diploma bij ROC Midden Nederland.

De gecombineerde trajecten educatie-beroepsopleiding beogen beide trajecten te versterken. ROC Midden Nederland hanteert een kostprijsmodel waarmee verantwoord kan worden waar de extra gelden aan worden besteed, terwijl de beroepsopleiding daarnaast aan alle daartoe gestelde vereisten blijft voldoen.

Bevindingen thema 6: de deelnemer volgt een andere opleiding dan waarvoor hij werd ingeschreven (Omzwaaiers)

Omzwaaien is volgens de definitie van Helderheid: “Het veranderen van opleiding/leerweg tijdens het schooljaar”.

Verantwoording

Omzwaai beroepsopleidingen 1 juni 2020 versus 1 oktober 2019

Naar een andere leerweg

Bevindingen thema 7: Bekostiging van maatwerktrajecten ten behoeve van bedrijven

In Helderheid wordt maatwerk als volgt omschreven: “Instellingen ontwikkelen maatwerktrajecten waarbij een derde – een bedrijf of een andere organisatie – een bijdrage betaalt voor het op maat snijden van trajecten voor eigen personeel.”

Verantwoording

ROC Midden Nederland heeft in 2020 geen maatwerk in het kader van bekostigd onderwijs verzorgd.

Bevindingen thema 8: Buitenlandse deelnemers en onderwijs in het buitenland

Helderheid geeft aan dat alleen onderwijs dat daadwerkelijk in Nederland wordt verzorgd voor bekostiging in aanmerking komt. Buitenlandse deelnemers mogen worden ingeschreven als zij hier rechtmatig verblijven.

Verantwoording

ROC Midden Nederland verzorgt geen onderwijs in het buitenland.

Van de bekostigde mbo-inschrijvingen waren er 1.516 studenten (7,98%) met een niet-Nederlandse nationaliteit. Hiervan hadden 112 de nationaliteit van één van de EER-landen; 1.265 hadden een paspoort van een niet-EER-land, 67 studenten zijn Staatloos en van 72 wordt als nationaliteit “Onbekend’ in het identiteitsbewijs vermeld.

Of deze deelnemers rechtmatig in Nederland verblijven en ook anderszins voldoen aan de wettelijke voorwaarden wordt getoetst in de bekostigingscontrole 2020.